Spanje is het niet het beste wijnland ter wereld maar wel een interessant wijnland. Spanje is namelijk wél een groot wijnland met 1 miljoen hectare wijngaarden, een achtste van de totale wereldoppervlakte. Èn het land is in beweging. Wat laat misschien, maar dat heeft zijn oorzaken. Spanje is sinds 1986 lid van de EU en een democratie sinds 1978. Daarvoor had het land lang te lijden on der de dictatuur van Franco die de Spaanse wijnwereld in een isolement dwong met o.a. gedwongen urbanisatie. Spanje maakte wel wijn, maar had niet echt een wijncultuur zoals in Frankrijk waar wijn een substantieel onderdeel van de lands cultuur is. Ook waren de wijnmakers ouderwets, ´wijn is rood en ligt op hout´ is lang het adagium geweest en dit terug te vinden in de wetgeving met de toevoeging Crianza, Reserva en Gran Reserva, die enkel over (hout) opvoeding gaan en niet over kwaliteit.
Toen de subsidiepotten van de EU werden aangesproken, leidde dit in eerste instantie tot het uitbundig aanplanten van wijngaarden, waarna het land zo´n beetje omkwam in zijn eigen wijn. Traditiegetrouw kent Spanje meer druivenboeren dan wijnproducenten en de eersten konden de druiven niet meer kwijt. Aan dat aanplanten kwam een einde en een jongere generatie wijnmakers wilden vervolgens zelf wijn maken ipv druiven telen. Dit was de eerste aanzet tot beweging in het wijnland. Hoewel de financiële crisis van het afgelopen decennium diepe sporen naliet in de Spaanse wijnwereld. De jaarlijkse Spaanse wijnconsumptie daalde naar 11 liter per jaar, de helft van wat wij hier drinken. Inmiddels is de rust terug, drinken de Spanjaarden 16 liter per jaar, en komt Spanje meer toe aan diversiteit. Niet alleen rood op hout, ook wit en lokale druivenrassen.
Op klimaatgebied heeft Spanje 48 klimaten – raar, maar waar – en het hete binnenland ligt op hoogte: tussen de 500 en 600 meter en dat is van invloed op de wijnbouw. De hoogste kwalificatie in de wijnwetgeving DOCa bezitten Priorat – met 1800 hectare een klein wijngebied – en Rioja, met 62.000 het één na grootste wijngebied. Ribera del Duero streeft nog niet naar deze status. 400.000 hectares liggen onder irrigatie en 54.000 hectares zijn organisch. De afwijkende individuele D.O. Vino de Pago is aan 14 wineries toegekend. Er zijn 70 D.O. ’s wat voor zo’n groot wijnland weinig is. Hoewel het land het grootste wijngaardareaal heeft, zijn de opbrengsten laag. Op het gebied van productie staat Spanje niet op één, maar in de top vijf.
De Wijngids van Sander de Vaan
En over dit land, Spanje, schreef Sander de Vaan – oud-journalist van o.a. de Volkskrant – een wijngids. De laatste Nederlandse wijngids over Spaanse wijn stamt naar verluidt uit 2001 en dat maakt nieuwsgierig.
Om te beginnen is het boek als met veel foto’s gelardeerd en daardoor pak je het makkelijk op. De foto’s komen van de vele producenten en van Shutterstock. De bijzondere wijngaard op de cover komt uit Lanzarote. Het boek vangt aan met een voorwoord van Onno Kleijn en geschiedenis over druivenrassen, wijnwetgeving etc. Voor de goede orde: wat hierboven staat, heb ik zelfgeschreven, maar soortgelijke info staat in het boek.
De Vaan trapt af met Andalusië en sherry en dat is meteen een mooie showcase. De Vaan geeft een gedegen uitleg over de verschillende soorten sherry en gaat o.a. langs bij producenten Diez Mérito en Osborne. Een grote en een kleine. En deze lijn zet zich voort in het boek. In totaal komen 18 Spaanse wijnstreken aan de orde en overal bezoekt De Vaan meerdere grote en kleine producenten.
Bina alle 70 D.O. ‘s op het Spaanse vasteland in de Balearen en de Canarische Eilanden komen aan de orde. Ook individuele wijnen worden besproken zoals de onvolprezen Piqueras uit Almansa en een wijn uit Méntrida die is gehuld in een dwangbuis i.p.v. een label, helaas alleen verkrijgbaar in Duitsland. Ook Derrick Neleman en zijn wijnen worden besproken, als ook Ochoa uit Navarra.
En zo fiets je door alle wijnstreken van Spanje, ontmoet je wijnmakers van diverse allooi en steek je van alles op over de diverse wijnen en streken. In de rubriek Ook lekker geeft De Vaan op diverse plekken tips voor restaurants, wijn en eventuele andere bezienswaardigheden.
Op de omslag wordt met nadruk gemeld dat Spanje meer is dan alleen de Rioja streek en dan kom ik op het enige puntje van kritiek. De 10 pagina’s met veel foto’s is een beetje karig voor deze beroemde en grote wijnstreek.
Verder is Wijngids Spanje voor een professional een handig naslagwerk met veel info, voor een geïnteresseerde wijn minnende lezer is het gewoon een hartstikke leuk boek.
Charlotte van Zummeren
Wijngids Spanje
Sander de Vaan
ISBN: 9789493160040
256 pagina’s
Stevige Paperback
Prijs: €22,50
